ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТӘУЕЛСІЗДІГІ ескерткіші сияқты Монументтің көлемдік-жоспарлау шешімі монументтің идеялық-көркемдік мақсатын ашу үшін қабылданған.
Жалпы Монументтің идеялық-көркемдік және сәулет-декоративтік композициясы мүсіндік композициялармен: мемлекеттіліктің негізін қалаушылар, салт аттылар тобы және мемлекет символдарының декоративті элементтері – Конституция және Қазақстан әнұранынан үзінділерімен толықтырылған.
Осы идеяны күшейту үшін Монументте тік келген дөңгелек бағана орнатылған, сонымен қатар жалпы бағананың биіктігі 91 метр, ол ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТӘУЕЛСІЗДІГІ – 1991 жылы қабылданғанын білдіреді.
Монумент негізгі үш элементтен тұрады:
- төменгі элемент – сатылы екі деңгейлі гранитті тұғырнама;
- көлбеу элемент – негізде тұрған бағана бар, ол өрнектелген символикамен белбеуленген және оның биік басындағы шарда «Самұрық-Құс» (құс) мүсіні орналасқан
- доға тәрізді колоннада мен колонналар арасында саңылаулар бар.
Іргелес аумақтарда Монументтің жалпы сәулет-көркемдік шешімін толықтыратын дөңгелек және каскадты су бұрқақтар мен 8 демалыс орындары орналасқан.